AI đang phá vỡ việc làm văn phòng, khiến thế hệ Gen Z ngày càng hướng đến các công việc chân tay

• 37% Gen Z Mỹ có bằng cử nhân chọn theo đuổi công việc blue-collar hoặc học nghề, theo khảo sát tháng 5/2025 của Resume Builder trên 1.400 người.

• 30% tin rằng nghề thủ công có triển vọng lâu dài, 25% tin rằng khó bị AI thay thế. Tuy nhiên, 65% Gen Z trong khảo sát Zety (1.000 người) không tin bằng đại học giúp tránh nguy cơ mất việc vì AI.

• Tại Hàn Quốc, 63% Gen Z nhìn nhận tích cực với công việc học nghề, số đơn vào trường dạy nghề và số bằng nghề tăng mạnh.

• Ở Singapore, dữ liệu chưa rõ ràng. Một số chuyên gia cho rằng áp lực thị trường lao động chứ không phải nỗi sợ AI mới đẩy cử nhân tìm việc tay chân.

• Thị trường lao động Singapore đặc thù: PMET chiếm 63,7% lực lượng, chênh lệch thu nhập PMET và non-PMET vẫn lớn. 80,9% quản lý có cơ hội tăng thu nhập so với chỉ 41,8% thợ thủ công giai đoạn 2021–2024.

• Singapore không bảo hộ nghề tay chân khỏi tự động hóa do dân số già và thiếu lao động, khác với một số nước hạn chế nhập cư ở nhóm này.

• Một số trường hợp thành công:

  • Zames Chew (25 tuổi) lập công ty sửa chữa Repair.sg, 20 nhân viên.

  • Luqman Abdul Latiff (36 tuổi) từ DIY thành công ty nội thất 50 nhân viên.

  • Delonix Tan (27 tuổi) kế nghiệp SanDai Fishball, mở rộng sang F&B hiện đại.

• Các chuyên gia nhấn mạnh: nghề nào cũng có thể bị AI thay thế nếu công việc mang tính lặp lại. Ví dụ: tự động hóa trong sản xuất, nấu ăn bằng máy, bán lẻ với tự thanh toán, vận tải với xe tự hành.

• Điểm cốt lõi: để “miễn dịch AI”, cần học tập liên tục, nâng cao kỹ năng liên ngành, và phát triển năng lực quản lý, không phân biệt blue-collar hay white-collar.

📌 Thế hệ Gen Z đang dịch chuyển: tại Mỹ 37% cử nhân theo nghề tay chân, Hàn Quốc 63% Gen Z đánh giá cao lao động thủ công. Tuy nhiên, ở Singapore, nhóm lao động trình độ cao chiếm tới 63,7% lực lượng lao động và thu nhập cao hơn đáng kể. Các chuyên gia cảnh báo: nghề lao động chân tay cũng dễ bị AI và tự động hóa thay thế, từ robot sản xuất đến xe tự lái. Giải pháp lâu dài không nằm ở chọn lao động chân tay hay văn phòng, mà ở học tập liên tục và phát triển kỹ năng đa ngành.

https://www.channelnewsasia.com/today/big-read/ai-disruption-jobs-blue-collar-white-collar-work-5306116