Singapore đẩy mạnh AI để tăng năng suất, nhưng nguy cơ làm mất ý nghĩa công việc

• Thủ tướng Lawrence Wong nhiều lần khẳng định Singapore phải tận dụng AI để nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh, ví AI như “công nghệ định hình thời đại” trong bài phát biểu Quốc khánh 2025. Ông nhắc đến AI khoảng 40 lần, nhấn mạnh hỗ trợ đặc biệt cho SMEs.

• Một nghiên cứu đa quốc gia cho thấy chỉ 19% doanh nghiệp tại Singapore đã áp dụng AI hoặc machine learning, cho thấy dư địa tăng trưởng rất lớn. Tuy nhiên, nếu triển khai thiếu cân nhắc, AI có thể làm công việc trở nên vô nghĩa, khiến con người trở thành “người giám sát máy móc” thụ động.

• Bài bình luận nhấn mạnh: nguy cơ không nằm ở công nghệ mà ở tư duy tiếp cận. Giống như bút chì không tạo nên một nhà văn, hay máy ảnh không làm nên nhiếp ảnh gia, AI chỉ là công cụ. Con người cần giữ sự sáng tạo, phản biện và gắn kết khi sử dụng AI.

• Ví dụ minh họa: nhân viên quán trà sữa từ chối đơn hàng “không đá” chỉ vì hệ thống không cho nhập, cho thấy sự lệ thuộc máy móc có thể làm con người từ bỏ khả năng phán đoán đơn giản nhất.

• Khái niệm “agency” – niềm tin rằng ta có khả năng tác động và thay đổi môi trường – là cốt lõi. Công việc là cuộc đối thoại giữa trí óc con người và thế giới, như nhà điêu khắc định hình đất sét, đồng thời bị đất sét định hình trở lại. Đây là cách con người xây dựng năng lực, sự tự tin và tự do.

• Thách thức chính: không để AI cắt đứt cuộc đối thoại này. Để AI mang ý nghĩa, con người phải duy trì vai trò “trong vòng lặp”: tham gia, chất vấn, phản biện và dám không chấp nhận mù quáng kết quả AI đưa ra.

📌 Singapore đang trên hành trình thúc đẩy AI, nhưng chỉ 19% doanh nghiệp hiện áp dụng. Thủ tướng Lawrence Wong kêu gọi AI là “công nghệ định hình thời đại”, song nguy cơ là công việc trở nên vô nghĩa nếu con người lệ thuộc máy móc. Bài viết nhấn mạnh: giữ agency, sáng tạo và phản biện sẽ giúp AI khuếch đại tiềm năng con người thay vì tước đoạt ý nghĩa lao động.

https://www.channelnewsasia.com/commentary/ndr-2025-lawrence-wong-ai-artificial-intelligence-productivity-work-5304236