Trung Quốc đầu tư hàng tỷ USD vào khoa học đo lường – lĩnh vực ít ai biết nhưng quyết định mọi công nghệ

• Khoa học đo lường (metrology) là nền tảng vô hình cho mọi công nghệ, từ chip bán dẫn, AI, y tế đến thám hiểm không gian, đảm bảo tính chính xác của đơn vị nanomet hay thời gian chuẩn.

• Tháng 5.2025, Trung Quốc công bố chiến lược đo lường, đặt mục tiêu dẫn đầu thế giới vào năm 2030. Kế hoạch gồm 50 công nghệ đo lường nền tảng, 20 chuẩn đo lường toàn cầu và 100 công cụ, vật liệu tham chiếu mới.

• Đây là phản ứng trước lệnh hạn chế xuất khẩu chip từ phương Tây và biện pháp trả đũa của Trung Quốc với đất hiếm. Bắc Kinh muốn nắm quyền kiểm soát các tiêu chuẩn quốc tế trong thương mại, nghiên cứu và quân sự.

• Ứng dụng đo lường trải dài nhiều lĩnh vực:

  • Quantum Metrology: định vị không cần GPS, đo tần số quang → quốc phòng, viễn thông.

  • Nanoscale Measurement: sản xuất bán dẫn, nghiên cứu vật liệu → điện tử, máy tính.

  • Biomedical Metrology: thiết bị y tế, dược phẩm → chăm sóc sức khỏe.

  • Environmental Metrology: giám sát khí hậu, ô nhiễm → chính sách môi trường.

• Trọng tâm của Trung Quốc là đo lường lượng tử: con quay lượng tử cho định vị độc lập vệ tinh, frequency comb quang học siêu chính xác, cảm biến đo từ trường ở cấp nguyên tử, và công cụ đo nano cho chế tạo chip tiên tiến.

• Ứng dụng vượt xa đo lường truyền thống: khảo sát địa chất bằng cảm biến trọng lực, chẩn đoán y học phân tử, đo đạc biến động sinh học chính xác đến từng phân tử.

• Chuẩn đo lường quyết định lợi thế trong thương mại, y tế, khí hậu, quốc phòng, nông nghiệp và cả pháp lý. Ai nắm chuẩn đo lường sẽ định hình sự phát triển công nghệ toàn cầu.

• Mỹ cũng tăng tốc, qua chương trình CHIPS for America (2022), đầu tư mạnh cho nghiên cứu đo lường nhằm cạnh tranh.

• Trung Quốc không chỉ bắt kịp mà còn đặt mục tiêu dẫn đầu trong chuẩn đo lường tương lai: điện toán lượng tử, vật liệu tiên tiến, y sinh cá nhân hóa.

📌 

Metrology – khoa học đo lường – tuy ít được chú ý nhưng quyết định giới hạn công nghệ. Trung Quốc đầu tư hàng tỷ USD với mục tiêu đạt 50 công nghệ đo lường nền tảng và 20 chuẩn toàn cầu trước 2030. Trọng tâm là đo lường lượng tử, giúp nâng tầm chip, y tế, môi trường, quốc phòng. Mỹ cũng cạnh tranh qua CHIPS Act. Cuộc đua này không chỉ là về công nghệ mà còn về quyền lực định hình chuẩn mực quốc tế, quyết định ai sẽ dẫn dắt tương lai khoa học toàn cầu.

https://evidencenetwork.ca/why-is-china-investing-billions-in-a-science-that-no-one-knows-but-on-which-all-our-technology-depends/